İngiltere’de Doktora ve Yüksek Lisans 

YLSY Bursu  

Büşra Kızık, lisansı 2012 yılında İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde tamamladı. Daha sonra YLYS Bursu ile yüksek öğrenim için İngiltere’ye geldi. 2017 yılında Uni of Surrey’de sosyal psikoloji alanında yüksek lisansını bitirdi. Şu an İngiltere, Keele University’de sosyal kimlikler, gruplararası temas ve politik davranışlar üzerine İngiltere’de Doktora eğitimine devam ediyor. 2016 yılından beri yurtdışı tecrübelerini paylaştığı bir bloğu var.

Blog: https://busrakizik.wordpress.com/

Twitter: @busrakizikk

Linkedin: https://www.linkedin.com/in/büşra-kızık-a056b2138

YLSY Bursu ile İngiltere’de Doktora Yapmak 

1) Merhabalar sizi biraz tanıyabilir miyiz?

Tabi, Büşra Kızık ben. 1990 Düzce doğumluyum. Keele Üniversitesi’nde 3. Sınıf doktora öğrencisiyim. YLYS bursiyeriyim. Alanım sosyal psikoloji, gruplar arası temas ve politik davranışlar üzerine bir doktora çalışması yürütmeye çalışıyorum. İngiltere’ye ilk geldiğim zamanlardan beri yurtdışında edindiğim eğitim ya da tamamen gündelik hayata dair tecrübelerimi yazdığım bir bloğum var, edindiğim bilgileri bu yola yeni çıkacak arkadaşlarla paylaşmak daha en başından hedeflediğim bir şeydi aslında. En azından bunu başarabildiğim için mutluyum.

2) İngiltere’de Doktora yapmak yapmak isteyenler için doğru danışmanı bulmak önemli süreçlerden biri midir?

Evet kesinlikle, özellikle İngiltere’de doktora eğitiminin önemli aşamalarından biri doğru danışmanı bulabilmek. Örneğin İngiltere’de doktora yapmak istiyorsunuz ve gerekli yeterlilikleri sağladınız. Doktora başvurularında en önemli adımlardan biri beraber çalışabileceğiniz danışman hocanızı bulmak. Çünkü aslında tüm doktora boyunca o hocanızla bire bir çalışmalar yürüteceksiniz, gerektiğinde size her türlü desteği sağlayacak ve yönlendirmelerde bulunacak kişi o olacak. Dolayısıyla doğru danışmanı bulduğunuzda işin çok büyük bir kısmını halletmiş olacaksınız. Tamam da doğru danışmanı nasıl bulacağım? Sorusu gelebilir. Tabi bu işin yazılı kuralı yok malesef, biraz iyi bir araştırma yapmakla biraz da doğru zamanda doğru maili atmakla alakalı sanırım. İlk olarak çalışma yapmak istediğiniz alanı belirleyip o alanda çalışan hocaların listesini yapabilirsiniz mesela. Tam bu noktada 5 “hangi” sorusu bence önemli. Hangi hoca, hangi alanda, hangi okulda, hangi doktora öğrencileriyle, hangi çalışmaları yapıyor? Böyle bir minik liste oluşturmak başvuranların işini bir hayli kolaylaştıracaktır. Alanda nam yapmış büyük isimlerle çalışmak ilk başta avantajlı görünebilir ama burada da dikkatli olunması gereken şey, büyük isimlerin öğrencileri için genellikle çok zaman ayıramadıkları gerçeğidir. Buna dikkat etmek de faydalı olacaktır.

    İngiltere’de Doktora için Research Proposal Yazmak

3) Research Proposal (Araştırma Önerisi) hazırlamak nasıldır ve öğrenciler nelere dikkat etmeli?

Research Proposal, PhD sürecinizde neyi araştırmak istiyorsunuz, hangi yöntemleri kullanarak hangi sorulara cevap vermeyi planlıyorsunuz ya da araştırmanızın literatüre sunacağı katkı ne olacak gibi soruları cevapladığınız sistemli bir rapor aslında. PhD başvurularının bir diğer önemli noktası RP hazırlamak. İyi bir araştırma önerisi yazmak başvuru yapanların işini bir hayli kolaylaştırır çünkü hangi konuda, neyi nasıl araştıracağınızı açıkça yazmış olarak başvuruyu yapıyorsunuz demektir. Burada dikkat edilmesi gereken bu sadece bir taslaktır aslında, yani doktoranız boyunca değişebileceğini gözden kaçırmamak gerekir. Bir de kendi deneyimimden öğrendiğim bir şey var. Aslında RP hazırlarken çok takılmamak çok vakit kaybetmemek lazımmış çünkü zaten o an yazdığınızdan bambaşka bir şeye evrilebilir çalışmanız doktoranız boyunca. Yani bu hazırladığınız şey siz ilerlerken yol boyunca değişecek o yüzden mümkün olduğunca esnek şekilde, iyi bir soru içeren bir RP yazmanız yeterli. Bir de bir hocayla konuşmaya başlayınca o da zaten sizin RP’ ınızdaki bazı yerleri değiştirmenizi, düzeltmenizi muhakkak isteyecektir.

4) Üniversitelere başvuru süreçleri nasıldır ve gerekli belgeler nelerdir?

Şimdi doktora için düşünelim, tam olarak şu aşamadasınız: çalışmak istediğiniz danışman hocayı buldunuz, o da sizle çalışmak istedi ve üzerinde danışman hocanızla mutabık olduğunuz bir RP hazırladınız. Bundan sonraki adım üniversiteye resmi başvuruda bulunmanız. Bu başvuruların bir zaman aralığı var bunları takip etmeniz gerekir. Ayrıca resmi başvuru şartları okuldan okula değişebilir, bu gerekli evrakları toparladıktan sonra, üniversitenin başvuru sitesinden online üyelik açarak bir başvuru formu doldurmanız gerekecek. Ne gibi belgeler isteniyor özet olarak:

-research proposalınız,

-daha önceki diplomalarınız,

-transkriptleriniz,

-CV ‘niz,

-iki adet referans mektubu yazabilecek hocanızın iletişim bilgisi (referans mektubunu onlardan mail yoluyla okulun kendisi isteyecek),

-varsa sponsor belgeniz.

Bunları sisteme yükledikten sonra, okul sizle mülakat yapmak isteyecektir. Mülakat olumlu tamamlanırsa resmi kayıt yani artık bir PhD öğrencisi olarak okula kaydınız gerçekleşecektir.

5) Okulların yapacağı mülakat süreci hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?

Her mülakat sürecinde olduğu gibi buna da çok dikkatli hazırlanmalarını tavsiye ederim. Bu mülakatlar genellikle online olarak yapılır. Size sorulacak soruları önceden hazırlayıp cevaplamanız çok işinize yarayacaktır. (Doktora mülakatlarında sorulan sorular için birçok kaynak var internette.) Ne sorulursa sorulsun iletişime açık ve güler yüzlü olmak önemli. Mülakat için nacizane önerilerimse şunlar olur:

1. Bilmediğiniz şeyler muhakkak sorulacaktır, bilmediğinizi öğrenmek için ne kadar hevesli olduğunuzu göstermeniz önemli olan.

2. Mülakat sırasında kimlerin olacağını önceden öğrenmeye çalışın. Başka hocalar bulunacaksa onların da makalelerine, çalışmalarına göz atmanız iyi olur.

3. Bu mülakatta research proposalınızdan kesin soru gelir, özellikle metot kısmına yani neyi nasıl araştıracağınıza dair gelecek sorulara çok iyi hazırlıklı olun.

4. Araştırmaya, öğrenmeye, yeni deneyimler kazanmaya açık olduğunuzu belirtmeniz ve takım çalışması için iletişim becerilerinizin iyi olduğunu hissettirmeniz önemli olabilir.

5. Kabul almanız durumunda sizin okula neler katabileceğinizi de düşünüp hazırlanın.

6. Size mülakatın sonunda, bize sormak istediğiniz bir soru var mı diye sorarlar. Sorunuz muhakkak olsun. Okulla ilgili merak ettiğiniz şeyleri, verecekleri eğitimle ilgili detayları, okulda sunacakları workshopları vs. sorabilirsiniz. Bu ne kadar ilgili olduğunuzu gösteren bir detaydır aslında. Ayrıca mülakatına gireceğiniz okul hakkında ön araştırma yapmanız da iyi olur. Örnek olarak hangi alanlarda önde, öğrenci sayısı, international öğrenci oranı, sıralaması vs. gibi. Mülakat bitince belki o gün içinde, belki birkaç gün sonra okula kabul edildiğinize ya da red aldığınıza dair bir haber admission office’den size iletilecektir.

6) İngiltere’de yüksek öğrenim görmenin avantajları ve dezavantajları nelerdir?

İngiltere konumu ve Türkiye’ye yakınlığı bakımından benim tercih ettiğim ilk ülkelerden biriydi. Alanımla ilgili iyi sıralamalı okullar vardı. Bence İngilizcenin üniversite dışında ana dil olarak konuşulması da önemli bir avantaj. Fakat özellikle Londra ve etrafı kiralar vs. çok pahalı. Bunun dışında özellikle üniversiteler ve eğitim sektörü çok para odaklı dönüyor. Üniversite eğitim ücretleri de çok fazla. Ama yine tercih edeceksek olsam yine İngiltere’de okumak isterdim.

7) İngiltere’de okuduğun için kendini şanslı hissediyor musun?

Doğal güzellikleri de olan bir ülke gerçekten, o yüzden evet şanslı hissediyorum.

8) İngiltere’de okumanın en zorlu süreci senin için neler oldu, bunları nasıl aşabildin?

İngiltere’de yüksek lisans programları süresi toplam 1 yıl olduğu için çok yorucu ve yoğun bir program bekliyordur sizi. Ben ilk geldiğimde özellikle stres yönetimi konusunda zorlandım çünkü hem dil yeterliliğim çok iyi değildi hem de farklı bir sisteme alışmak zorundaydım. O dönem kendimi en iyi tanıdığım ve sınırlarımın farkına varabildiğim bir dönem oldu. Stresimi yönetmeyi öğrenmekse epey zamanımı aldı aslında. Hala da tam olarak çözebilmiş değilim, karınca kararınca ilerliyorum diyebilirim.

9) UK’de okuyacak öğrenci arkadaşlarımıza tavsiyelerin neler olur?

Belki çok klişe gelecek ama İngilizcelerini mümkün olduğunca geliştirmeleri ilk tavsiye edeceğim şey olurdu. Her gün gerçekleştirilecek İngilizce hedefler koymak iyi bir başlangıç olabilir. Bir de UK’deki eğitim sistemini göz önüne alırsak eğer, özellikle araştırma yöntemleri ve eleştirel düşünme üzerine şimdiden okumalara başlardım onların yerinde olsam. Çünkü Türk öğrencilerin dil dışında en çok zorlandığı iki temel mesele bunlar. Ne yapar ne eder, yöntem bilgimi arttırıp critical thinking nedir ne değildir aşina ederdim kendimi. Şimdiden yurtdışında eğitim hedefleyen herkese başarılar dilerim.

Büşra Kızık, PhD candidate Keele University